Thiết bị điện tử ảnh hưởng đến sự phát triển của con như thế nào?

Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ khuyến cáo không nên cho các bé dưới 2 tuổi xem video hoặc sử dụng bất kỳ thiết bị điện tử nào.

Tivi và điện thoại di động càng phổ biến đồng nghĩa với việc càng có nhiều chương trình giải trí, giáo dục cho bé trên các thiết bị điện tử. Tuy nhiên, các nhà tâm lý học trẻ em, chuyên gia giáo dục sớm và Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ đều thống nhất không nên cho bé tiếp xúc với các thiết bị điện tử. Dưới đây là một số lý do:

Não bộ của bé chưa thể tiếp nhận thông tin từ tivi hoặc video
Ảnh hưởng của tivi ở các bé dưới 2 tuổi không giống với những trẻ lớn vì mức độ phát triển não bộ khác nhau. Khi mới chào đời, não bộ của bé đã có đầy đủ các tế bào thần kinh, nhưng những kết nối quan trọng giữa các tế bào với nhau chưa hoàn thiện.

Thông thường, sau 18 tháng, các kết nối thần kinh trong não bộ của bé mới hình thành và phát triển đủ để con hiểu được ký hiệu trên màn hình. Đối với trẻ dưới 18 tháng tuổi, màn hình điện thoại và tivi chỉ là những hình ảnh hai chiều thay đổi sau mỗi 6 giây mà không có mối liên hệ nào rõ ràng với nhau, với âm thanh đi kèm hay mọi người và vật thể xung quanh. Nói cách khác, nội dung từ tivi và điện thoại giống như đồ ăn vặt dành cho tinh thần của con của mẹ .

Các bé dưới 3 tuổi thường học thông qua tương tác thực tế
Yếu tố quan trọng nhất giúp trí não của con phát triển tốt là sự tương tác với mọi người xung quanh. Trong giai đoạn này, hầu hết quá trình học hỏi đều diễn ra khi con chủ động tham gia hoạt động nào đó. Trái lại, xem tivi là hoạt động thụ động.

Trên thực tế, con của mẹ có thể học được nhiều hơn thông qua hành động đập chảo xuống sàn khi mẹ chuẩn bị bữa trưa so với việc xem video trong khoảng thời gian tương tự. Nguyên nhân là sau nhiều lần đập chảo xuống sàn, bé sẽ hiểu được mối liên hệ giữa hành động và âm thanh phát ra. Đây chính là bài học về nguyên nhân – kết quả, hay còn gọi là nguyên tắc nhân quả. 

Trẻ nhỏ có thể học hỏi tốt hơn khi được chạm vào đồ vật, cảm nhận, chơi với chúng và đặc biệt khi nhìn thấy, nghe thấy những khuôn mặt, giọng nói thân quen của các thành viên trong gia đình. Nói cách khác, sự tương tác qua lại với người lớn là yếu tố quan trọng nhất giúp con học hỏi trong giai đoạn này.

Xem tivi có thể cản trở khả năng học hỏi của bé
Tivi có thể khiến con của mẹ mất tập trung vì cắt giảm thời gian con tương tác với bố mẹ, mọi người xung quanh và đồ chơi. Các nhà khoa học đã chứng minh rằng ngay cả khi không có ai xem tivi và tivi đang ở chế độ tạm dừng, sự phát triển ngôn ngữ của bé vẫn bị ảnh hưởng. Cụ thể, ở giai đoạn từ 1 – 3 tuổi, trung bình bố mẹ nói chuyện với con khoảng 940 từ mỗi giờ. Tuy nhiên, con số này sẽ giảm xuống còn 770 từ hoặc ít hơn khi tivi đang bật, và điều này ảnh hưởng tiêu cực đến quá trình học hỏi của con.

Bố mẹ nên làm gì để hỗ trợ con?
Để thúc đẩy quá trình phát triển trí não của con, bố mẹ nên:

• Chỉ dùng điện thoại để gọi video với các thành viên trong gia đình
• Hạn chế cho con cho xem tivi, máy tính, điện thoại…
• Hạn chế tần suất bố mẹ xem tivi hoặc sử dụng điện thoại cùng con
• Tắt tivi khi không sử dụng
• Không cho bé vừa ăn vừa xem thiết bị điện tử