กรอบความคิดแบบเติบโต สำคัญอย่างไร และจะสอนลูกน้อยได้อย่างไร

กรอบความคิดแบบเติบโต (growth mindset) จะมีประโยชน์อย่างมากต่อลูก โดยคุณแม่สามารถช่วยปลูกฝังกรอบความคิดนี้ให้ลูกได้

เราสามารถปลูกฝังความคิดได้ 2 รูปแบบ แบบแรกคือความคิดที่เปิดใจต้อนรับปัญหาและมองหาโอกาสในการเรียนรู้ และแบบที่สองคือแบบหลีกเลี่ยงปัญหาเพราะกลัวที่จะล้มเหลว

คนที่มักหลีกเลี่ยงความขัดแย้ง อาจเรียกว่าเป็นคนที่มีกรอบความคิดแบบยึดติด ส่วนคนที่มองปัญหาเป็นความท้าทายคือคนที่มีกรอบความคิดแบบเติบโต บางครั้งคนเราก็สามารถสลับความคิดไปมาได้

กรอบความคิดแบบยึดติด
คนที่มีความคิดแบบยึดติด (fixed mindset) จะเชื่อว่าคุณสมบัติพื้นฐานต่าง ๆ เช่น ความฉลาด หรือพรสวรรค์เป็นลักษณะตายตัว และลักษณะเหล่านี้เป็นปัจจัยกำหนดความสำเร็จ คนเหล่านี้มักชอบยึดติดกับความสำเร็จในอดีต

กรอบความคิดแบบเติบโต
สำหรับคนที่มีกรอบความคิดแบบเติบโต (growth mindset) พวกเขาจะเชื่อว่าความสามารถสร้างได้ ทำให้คนเหล่านี้รักในการเรียนรู้ เป็นมุมมองที่ผู้นำ (แองเกลา เมอเคิล) ศิลปิน (พี่โน้ต อุดม) และผู้ที่ประสบความสำเร็จ (สตีฟ จ็อบส์) ส่วนใหญ่ยึดมั่น สำหรับพวกเขา ชีวิตคือเส้นทางที่น่าตื่นเต้น ซึ่งเต็มไปด้วยโอกาสในการเรียนรู้สิ่งใหม่ ๆ อย่างไม่มีที่สิ้นสุด 

วิธีพัฒนาความคิดแบบเติบโต
ในการฝึกกรอบความคิดแบบเติบโต ดร. แครอล ดเวค (Dr. Carol Dweck) อาจารย์จากมหาวิทยาลัยสแตนฟอร์ด ผู้คิดค้นทฤษฎีเรื่องกรอบความคิดได้แนะนำว่า ผู้นำ อาจารย์ และผู้ปกครองควรจะชื่นชมในความพยายามของบุคคลแทนการยกย่องผลลัพธ์ เช่น แทนที่จะชื่นชมเด็กที่ได้เกรด 4 เราควรชื่นชมเด็กที่ตั้งใจเรียนและมีความพยายาม ไม่ว่าเขาจะได้เกรดอะไรก็ตาม ผู้ปกครองควรสนับสนุนให้เด็กเรียนรู้ทักษะที่มีประโยชน์ ไม่ว่าทักษะนั้นจะเกี่ยวข้องกับการเรียนในโรงเรียนหรือไม่ เพราะนั่นจะทำให้เด็กเข้าใจว่าพวกเขามีความสามารถในการเรียนรู้สิ่งต่าง ๆ และจะนำมุมมองนั้นมาใช้ในห้องเรียน

วิทยาศาสตร์ที่อยู่เบื้องหลังทฤษฎี
นักประสาทวิทยาเองก็สนับสนุนแนวคิดนี้ มีการยืนยันว่าสมองเติบโตได้ด้วยการฝึกฝน ซึ่งคล้ายกับกล้ามเนื้อส่วนอื่น ๆ ในร่างกาย  งานวิจัยหลายชิ้นแสดงให้เห็นว่าฝาแฝดที่ถูกอุปการะมักจะฉลาดกว่าพี่น้องที่อยู่กับพ่อแม่โดยกำเนิด ความแตกต่างนี้เกิดจากพ่อแม่อุปการะมีการศึกษาที่สูงกว่า ซึ่งแสดงให้เห็นว่าการฝึกฝนเลี้ยงดูนั้นสำคัญกว่ากรรมพันธุ์

ทำไมคุณแม่ถึงต้องให้ความสำคัญกับเรื่องนี้?
การที่คนคนหนึ่งปรับมุมมองและจัดการกับสถานการณ์ต่าง ๆ จะสามารถสร้างผลลัพธ์ที่แตกต่างออกไป และจะช่วยให้เขาประสบความสำเร็จในอนาคตได้ การเปลี่ยนมุมมองเพียงเล็กน้อยสามารถจะเปลี่ยนชีวิตของคนคนนั้นได้เลยทีเดียว

ดังที่นักกวีชื่อดัง แซมมูเอล เบคเก็ตต์ ได้กล่าวไว้ “พยายามแล้ว ล้มเหลวแล้ว ไม่ว่ายังไงก็ต้องพยายามใหม่ ล้มเหลวใหม่ และล้มเหลวให้ดีกว่าเดิม”