สมุนไพรขับน้ำคาวปลา ช่วยได้จริงไหม?

น้ำคาวปลา คือสารคัดหลั่งที่หลั่งออกมาจากมดลูกหลังการคลอดบุตร 

น้ำคาวปลาประกอบด้วยเลือด เยื่อบุโพรงมดลูกและแบคทีเรีย

ไม่ว่าคุณแม่จะคลอดด้วยวิธีธรรมชาติหรือการผ่าคลอดก็สามารถมีน้ำคาวปลาออกมาได้เป็นเรื่องปกติ ดังนั้นคุณแม่ไม่ต้องกังวลใจหากมีเลือดออกจากช่องคลอดหลังคลอดบุตรแล้ว

น้ำคาวปลามาจากไหน?
อธิบายอย่างง่ายคือ ในท้องของคุณแม่มีรกอยู่ และรอบ ๆ รกจะมีเส้นเลือดมากมายล้อมรอบอยู่เพื่อส่งเลือดไปเลี้ยงลูกน้อย เมื่อลูกคลอดออกมา สายรกก็จะออกมาด้วย หลังจากคลอดแล้วมดลูกก็จะบีบตัวเพื่อขับเลือดออกมาทำให้มีน้ำคาวปลาออกมาด้วย กระบวนการนี้จะใช้เวลาประมาณ 10 วันหลังคลอด โดยน้ำคาวปลาจะค่อย ๆ มีสีอ่อนลงเมื่อเวลาผ่านไป จนกระทั่งกลายเป็นสีขาวปนเหลืองอ่อน และค่อย ๆ หายไปในที่สุดภายในเวลา 4-8 สัปดาห์หลังคลอด

น้ำคาวปลาที่ปกติควรเป็นแบบไหน?
น้ำคาวปลาจะไหลออกมามากในช่วง 1-2 วันหลังคลอดซึ่งคุณแม่อาจต้องเปลี่ยนผ้าอนามัยทุก 1 ชั่วโมงตลอดวัน หลังจากนั้นปริมาณของน้ำคาวปลาจะค่อย ๆ ลดน้อยลงทุกวัน โดยอาจมีปริมาณมากในช่วงเช้าหลังตื่นนอน ระหว่างให้นมหรือระหว่างออกกำลังกาย โดยปกติแล้วน้ำคาวปลาอาจมีกลิ่นคาวเล็กน้อยแต่ไม่ควรมีกลิ่นแรงจนเกินไป น้ำคาวปลาไม่ควรมีสีแปลก เช่น สีเขียว ซึ่งอาจแสดงถึงการติดเชื้อหรือมดลูกอักเสบ นอกจากนี้ น้ำคาวปลาไม่ควรมีสีแดงกลับมาใหม่หรือมีเลือดออกมาปริมาณมากซึ่งอาจแสดงถึงอาการตกเลือด หากเป็นแบบนี้คุณแม่ควรไปพบแพทย์ทันที

มีวิธีช่วยขับน้ำคาวปลาให้หมดเร็ว ๆ หรือไม่?
โดยปกติแล้วน้ำคาวปลาจะขับออกมาเองตามธรรมชาติ ดังนั้นจึงไม่จำเป็นต้องใช้ตัวช่วยเพื่อขับน้ำคาวปลาให้ออกมาเร็ว ๆ

อย่างไรก็ตาม คนไทยหลายคนเชื่อว่าหากน้ำคาวปลาขับออกมาไม่หมดจะทำให้มดลูกไม่เข้าอู่และไม่กลับมาเป็นปกติ ทั้งยังทำให้คุณแม่ป่วยง่ายในอนาคต จึงเป็นสาเหตุให้คุณแม่หลายคนหันมาใช้แพทย์ทางเลือก เช่น การอยู่ไฟ (การทำให้ร่างกายอบอุ่นโดยใช้ไฟ) หรือทานยาสมุนไพรเพื่อช่วยขับน้ำคาวปลา

สมุนไพรขับน้ำคาวปลามีอันตรายหรือไม่?
ยาสมุนไพรแผนโบราณถือเป็นทางเลือกหนึ่งซึ่งเป็นที่นิยมมากในเอเชีย โดยใช้ยาสมุนไพรในการขับน้ำคาวปลาออกมา เนื่องจากมีความเชื่อว่าน้ำคาวปลาเป็นเลือดเสีย ซึ่งในความจริงแล้วน้ำคาวปลาเป็นเลือดดีและร่างกายของคุณแม่ก็สามารถขับออกมาได้หมดตามธรรมชาติอยู่แล้ว จึงไม่จำเป็นต้องใช้ยาเพื่อช่วยเร่งขับน้ำคาวปลาออกมา เพราะมีโอกาสที่ยาเหล่านั้นจะเป็นอันตรายกับคุณแม่ได้

อันตรายหนึ่งของยาขับน้ำคาวปลาคือ หากทานมาก ๆ อาจทำให้ตกเลือดได้ นอกจากนี้ ยาสมุนไพรมักมีแอลกอฮอลล์ผสมอยู่ ทำให้แอลกอฮอลล์ส่งต่อไปถึงลูกน้อยผ่านการให้นมและเป็นอันตรายต่อการเจริญเติบโตของทารกได้

กล่าวโดยสรุปแล้ว คุณแม่ไม่จำเป็นต้องกังวลเรื่องน้ำคาวปลาเลย เพราะเป็นเรื่องธรรมชาติสำหรับคุณแม่หลังคลอดทุกคน ทั้งนี้ หากคุณแม่มีความกังวลหรือสงสัยก็สามารถปรึกษาคุณหมอเพิ่มเติมได้