นัดคุณหมอครั้งต่อไป (ก่อนสัปดาห์ที่ 12)

คุณหมอจะยืนยันการตั้งครรภ์ของคุณแม่ และกำหนดวันคลอดมาให้ ถ้าทำอัลตราซาวนด์ คุณแม่ก็จะได้เห็น #ลูก ตัวน้อยๆขยับไปมาอยู่ในท้อง และถ้าคุณแม่มีอายุมากกว่า 35 ปี คุณหมออาจแนะนำให้รับการตรวจเพิ่มเติม

จุดประสงค์ในการตรวจ

• การประเมินอายุครรภ์
• คุณแม่จะได้รับการตรวจร่างกายได้แก่

1. การตรวจกระดูกเชิงกราน
2. การตรวจเต้านม
3. วัดความดัน
4. ชั่งน้ำหนัก
5. การตรวจปัสสาวะ
6. การตรวจเลือด

• แพทย์จะซักประวัติคุณและสมาชิกในครอบครัวเพื่อประเมินความเสี่ยงต่อการเกิดโรคของทารกในครรภ์
• แพทย์อาจตรวจอัลตราซาวด์เพิ่ม

การเตรียมคำถามก่อนมาพบแพทย์

1. ยาประเภทใดที่ไม่อันตรายต่อทารกในครรภ์?
2. ระหว่างการตั้งครรภ์ควรมีน้ำหนักตัวเพิ่มขึ้นเท่าไหร่?
3. ควรนัดตรวจครรภ์ทุกกี่สัปดาห์?
4. วิธีลดอาการแพ้ท้องใดที่แพทย์แนะนำ?
5. อาการลักษณะใดที่ควรมาพบแพทย์ในทันที?
6. ช่วงเวลาไหนที่แพทย์สะดวกสามารถให้คำปรึกษาได้?
7. สามารถมีเพศสัมพันธุ์ได้หรือไม่?
8. ริ้วรอยแตกลายบนร่างกายจะจัดการได้อย่าไร?

การเตียมตัวก่อนมาพบแพทย์

• ในการมาพบแพทย์ควรพาสามีหรือบุคคลในครอบครัวมาด้วย
• จดบันทึกประจำเดือนครั้งล่าสุดเพื่อให้ง่ายต่อการคำนวณวันครบกำหนดคลอด
• เตรียมตอบคำถามเกี่ยวกับประวัติการท้องครั้งก่อน, การใช้ยาคุมกำเนิด, การแพ้, การใช้ยาต่างๆ, การผ่าตัด, โรคประจำตัว
• สอบถามบุคคลในครอบครัวเรื่องโรคทางพันธุกรรม
• สอบถามครอบครัวฝ่ายคุณพ่อถึงโรคทางพันธุกรรม

การตรวจเพิ่มเติม (อายุ 35ปี ขึ้นไป)
สำหรับผู้หญิงที่มีอายุ 35ปีขึ้นไปหรือมีประวัติความผิดปกติของโครโมโซมจะแนะนำให้รับการตรวจดังต่อไปนี้

การตรวจวัดความหนาของผิวหนังบริเวณต้นคอทารก: ทำการตรวจโดยใช้คลื่นอัลตราซาวด์วัดความหนาบริเวณต้นคอของทารกในครรภ์ หากมีความหนาเกิน 3 มิลลิเมตรจะเป็นตัวบ่งชี้ว่าทารกอาจมีความผิดปกติทางโครโมโซมหรือโรคทางพันธุกรรม (สามารถตรวจได้ในช่วงอายุครรภ์10สัปดาห์ขึ้นไป)

การเจาะน้ำคร่ำ: น้ำคร่ำคือน้ำที่อยู่หล่อเลี้ยงรอบๆ ตัวอ่อนในครรภ์ ในการตรวจจะเจาะนำน้ำคร่ำมาตรวจ เนื่องจากน้ำคร่ำเป็นที่อยู่ของเซลล์และสิ่งอื่นๆ รวมอยู่ สามารถตรวจสอบโรคที่เกิดจากความผิดปกติทางโครโมโซมได้ เช่น ดาวน์ซินโดรม, โลหิตจากจางเม็ดเลือดแดงรูปเคียว, ซิสติก ไฟโบรซิส (โรคทางพันธุกรรมก่อให้เกิดความเสียหายที่รุนแรงต่อปอดและระบบทางเดินอาหาร),โรคกล้ามเนื้อเจริญผิดเพี้ยน (โรคกล้ามเนื้ออ่อนแรง), โรคเสื่อม (Tay-Sachs) หรือโรคอื่นๆ ที่คล้ายกัน การตรวจนี้สามารถทำได้ในสัปดาห์ที่16-18 มีความแม่นยำในการตรวจสูงถึง 99% แต่มีโอกาส ก่อให้เกิดการแท้งได้ 0.5-1%
คุณแม่ทุกคนจะได้รับคำแนะนำเรื่องการคัดกรองดาวน์ซินโดรมแบบต่างๆ แต่หากคุณแม่อายุครบ 35 ปีขึ้นไปในวันกำหนดคลอด คุณหมออาจให้คุณแม่เลือกเจาะน้ำคร่ำได้เลย สำหรับโรคทางพันธุกรรมจะได้รับการตรวจคัดกรองโดยดูจากประวัติครอบครัว แต่ในประเทศไทยจะคัดกรองพาหะธาลัสซีเมียทุกรายเนื่องจากเป็นโรคที่พบได้บ่อย ส่วนโรคอื่นๆ มักพบในทางยุโรปจึงอาจไม่จำเป็นต้องคัดกรอง

การตรวจเนื้อเยื่อรก: ในการตรวจจะนำตัวอย่างชื้นเนื้อ (เนื้อเยื่อรก) จากรกในส่วนที่ติดอยู่กับผนังมดลูกมาตรวจซึ่งรกในส่วนนี้มีโครโมโซมชุดเดียวกันกับทารกในครรภ์ สามารถตรวจสอบโรคที่เกิดจากความผิดปกติทางโครโมโซมได้ เช่น ดาวน์ซินโดรม, โลหิตจากจางเม็ดเลือดแดงรูปเคียว ,ซิสติก ไฟโบรซิส (โรคทางพันธุกรรมก่อใก้เกิดความเสียหายที่รุนแรงต่อปอดและระบบทางเดินอาหาร, โรคเสื่อม (Tay-Sachs) หรือโรคอื่นๆ ที่คล้ายกัน การตรวจนี้สามารถทำได้ในสัปดาห์ที่10-13 มีความแม่นยำในการตรวจสูงถึง 99% แต่มีโอกาสก่อให้เกิดการแท้งได้ 2%

* คุณแม่สามารถศึกษาเพิ่มเติมเกี่ยวกับนัดคุณหมอทั้งหมดได้ในเมนู “นัดคุณหมอ”

รับรองโดย:

• พญ.วรรวดี ทรัพย์มี ปัญญากาศ
• นพ.ปิยวุฒิ กรีฑาภิรมย์