กลั้นปัสสาวะไม่อยู่

ปัญหาการกลั้นปัสสาวะหรืออุจจาระไม่อยู่เป็นอาการที่พบได้บ่อยในระหว่างตั้งครรภ์และหลังคลอด ในความเป็นจริงแล้วประมาณ 1 ใน 3 ของคุณแม่ที่มีลูกแล้วก็อาจมีอาการนี้บ้างเป็นครั้งคราว

อาการเป็นอย่างไร?
ในระหว่างตั้งครรภ์ปัญหาการกลั้นปัสสาวะหรืออุจจาระไม่อยู่มีสาเหตุมาจากกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกรานอ่อนแอ หากคุณแม่มีกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกรานอ่อนแอ อาจพบอาการดังต่อไปนี้:

• ปัสสาวะเล็ดเวลาไอ จาม ยกสิ่งของ หัวเราะ หรือออกกำลังกาย
• ไม่สามารถควบคุมการผายลมได้
• มีความต้องการปัสสาวะหรืออุจจาระอย่างกะทันหัน
• มีอุจจาระเล็ดออกมาหลังจากขับถ่ายแล้ว
• มีปัญหาในการทำความสะอาดหลังการขับถ่าย
• มีความยากลำบากในการขับถ่าย อาจต้องใช้การเปลี่ยนท่า หรือใช้นิ้วช่วย
• รู้สึกว่ามีก้อน หรือถ่วง ๆ ในช่องคลอด (ส่วนใหญ่จะเป็นในช่วงตอนเย็นๆ) ซึ่งบ่งบอกว่าอวัยวะในอุ้งเชิงกรานของคุณแม่อย่างน้อยหนึ่งส่วนอาจหย่อนคล้อยลง

การวินิจฉัยอาการกลั้นปัสสาวะหรืออุจจาระไม่อยู่
แม้ว่าการที่กล้ามเนื้ออุ้งเชิงกรานอ่อนแอลงจะทำให้คลอดง่าย แต่ก็มักทำให้คุณแม่บางคนประสบปัญหาการกลั้นปัสสาวะหรืออุจจาระไม่อยู่มากขึ้น เช่น อาการลำไส้แปรปรวน หรือต้องการปัสสาวะกะทันหัน

ปัจจัยที่ทำให้คุณแม่มีแนวโน้มที่จะมีปัญหาการกลั้นปัสสาวะหรืออุจจาระไม่อยู่ ได้แก่:

• ตั้งครรภ์ลูกคนแรก
• ทารกในครรภ์ตัวใหญ่
• ใช้เวลาในการคลอดนาน โดยเฉพาะในช่วงที่ 2 ของการคลอด
• มีปัญหาจากการคลอดทางช่องคลอด เช่น มีการฉีกขาดหรือมีการเย็บช่องคลอด เนื่องจากมีการใช้อุปกรณ์ช่วย เช่นการใช้คีมหนีบหรือเครื่องดูดสุญญากาศ

การจัดการกับปัญหากล้ามเนื้ออุ้งเชิงกรานอ่อนแอ
การคลอดอาจทำให้กล้ามเนื้ออุ้งเชิงกรานของคุณแม่ยืดออก นี่คือบางวิธีที่อาจช่วยทำให้กล้ามเนื้ออุ้งเชิงกรานทำงานได้ดีขึ้น:

• พยายามขมิบกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกรานค้างไว้ก่อนที่จะไอ จาม สั่งน้ำมูก หรือยกของ
• ไขว้ขาและหนีบให้แน่นก่อนที่จะไอหรือจามในแต่ละครั้ง
• ขอให้คนอื่นช่วยถือ หรือยกของหนักแทน
• งดการออกกำลังกายที่มีการกระเด้งหรือแรงกระแทก
• ฝึกออกกำลังกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกรานเพื่อเสริมสร้างความแข็งแรงของกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกราน

อาการหลังคลอด 6 เดือน
ถึงแม้ว่าอาการกลั้นปัสสาวะหรืออุจจาระไม่อยู่ของคุณแม่จะแย่มาก แต่ส่วนมากอาการมักจะดีขึ้นภายใน 6 เดือนแรกหลังคลอด หากอาการต่าง ๆ ยังไม่ดีขึ้นหลังจากผ่านไป 6 เดือน คุณแม่ควรปรึกษาแพทย์ นักกายภาพบำบัด หรือผู้เชี่ยวชาญ

ภาวะกลั้นปัสสาวะไม่อยู่กับการผ่าคลอด
การคลอดโดยการผ่าตัดคลอดสามารถลดความเสี่ยงของปัญหาการกลั้นปัสสาวะหรืออุจจาระไม่อยู่อย่างรุนแรงได้