อาหารไม่ย่อยและกรดไหลย้อน
อาการคนท้อง
อาหารไม่ย่อย หรือกรดไหลย้อน เป็นปัญหาที่พบบ่อยในระหว่างตั้งครรภ์ โดยเกิดจากการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน และทารกที่กำลังเจริญเติบโตกดทับกระเพาะอาหารของคุณแม่
อาการอาหารไม่ย่อยและกรดไหลย้อน
- มีอาการปวดแสบร้อนบริเวณหน้าอก
- รู้สึกอิ่ม หนัก หรืออืดท้อง
- เรอ หรือเรอเปรี้ยว
- คลื่นไส้
- รู้สึกว่ามีอาหารย้อนขึ้นมาจากกระเพาะ
โดยปกติอาการกรดไหลย้อนจะเกิดขึ้นหลังจากรับประทานอาหารหรือดื่มเครื่องดื่ม ในระหว่างตั้งครรภ์ อาการอาหารไม่ย่อยและกรดไหลย้อนอาจปรากฏขึ้นตอนไหนก็ได้ และจะเกิดบ่อยขึ้นตั้งแต่อายุครรภ์ 27 สัปดาห์เป็นต้นไป
วิธีรับมือกับอาหารไม่ย่อยและกรดไหลย้อน
- ทานเพื่อสุขภาพ: โอกาสการเกิดอาหารไม่ย่อยจะเพิ่มขึ้นเมื่อกินอิ่ม ในระหว่างตั้งครรภ์คุณแม่อาจรู้สึกว่าต้องกินมากกว่าปกติ แต่ในความเป็นจริงแล้วอาจส่งผลต่อเสียคุณแม่และลูกน้อยได้
- เปลี่ยนนิสัยการกินและดื่ม: อาการอาหารไม่ย่อยสามารถควบคุมได้โดยการเปลี่ยนนิสัยการกินของคุณแม่ เช่นการกินอาหารมื้อเล็กบ่อย ๆ แทนที่จะกินมื้อใหญ่วันละสามครั้ง และไม่กินอาหารภายใน 3 ชั่วโมงก่อนเข้านอน นอกจากนี้ ควรลดการบริโภคเครื่องดื่มที่มีคาเฟอีน และอาหารที่มีรสจัด รสเผ็ด หรือมีไขมันมาก ก็จะสามารถบรรเทาอาการได้
- นั่งตัวตรง: นั่งตัวตรงเวลารับประทานอาหาร วิธีนี้จะช่วยลดความดันในกระเพาะอาหารของคุณแม่ได้ การหนุนศีรษะและไหล่ให้สูงขึ้นเวลาเข้านอนก็สามารถช่วยไม่ให้กรดในกระเพาะอาหารไหลกลับขึ้นมาได้ขณะนอนหลับ
- เลิกสูบบุหรี่: การสูบบุหรี่ในระหว่างตั้งครรภ์อาจทำให้อาหารไม่ย่อย และยังเป็นอันตรายต่อสุขภาพของทารกในครรภ์อีกด้วย
- หลีกเลี่ยงการดื่มแอลกอฮอล์: การดื่มแอลกอฮอล์อาจทำให้อาหารไม่ย่อย และยังเป็นอันตรายร้ายแรงต่อทารกในครรภ์ในระยะยาว
เมื่อใดที่ควรไปพบแพทย์?
หากคุณแม่เปลี่ยนแปลงการรับประทานอาหาร และการดำเนินชีวิตแล้ว แต่อาการกรดไหลย้อนยังไม่ดีขึ้น และคุณแม่ต้องการความช่วยเหลือในการจัดการกับอาการต่าง ๆ ควรปรึกษาคุณหมอ โดยคุณหมออาจแนะนำให้ใช้ยาเพื่อบรรเทาอาการ นอกจากนี้ คุณแม่ควรขอความช่วยเหลือจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญหากคุณแม่มีอาการใดอาการหนึ่งต่อไปนี้:
- รับประทานอาหารยาก
- กลืนอาหารยาก
- น้ำหนักลด
- ปวดท้อง
วิธีรับประทานยาตามแพทย์สั่ง
เมื่อต้องรับประทานยาตามที่แพทย์สั่ง ควรทำตามคำแนะนำดังต่อไปนี้:
- แจ้งให้คุณหมอทราบหากคุณแม่กำลังใช้ยาสำหรับรักษา หรือบรรเทาอาการอื่น ๆ เช่น ยากล่อมประสาท และหรือยาใดที่คุณแม่คิดว่าอาจเป็นสาเหตุของอาการอาหารไม่ย่อย
- อย่าหยุดใช้ยา เว้นแต่จะได้รับคำแนะนำจากคุณหมอ
ยารักษาอาการอาหารไม่ย่อยและกรดไหลย้อน
ยาสำหรับรักษาอาการอาหารไม่ย่อยและกรดไหลย้อนในระหว่างตั้งครรภ์ ได้แก่:
- ยาลดกรด: เพื่อปรับสภาพความเป็นกรดในกระเพาะอาหาร
- แอลจิเนต: เพื่อบรรเทาอาการอาหารไม่ย่อยที่เกิดจากการไหลย้อนของกรด โดยการหยุดกรดในกระเพาะไม่ให้ย้อนขึ้นมาที่หลอดอาหาร
คุณแม่อาจทานยาลดกรดและแอลจิเนต เมื่อเริ่มมีอาการหรือก่อนมีอาการ เช่น ก่อนรับประทานอาหาร หรือก่อนนอน
สาเหตุของอาการอาหารไม่ย่อยในขณะตั้งครรภ์
อาการอาหารไม่ย่อยเกิดขึ้นเมื่อเยื่อบุกระเพาะอาหารหรือหลอดอาหารเกิดการระคายเคืองจากกรดในกระเพาะ และโอกาสในการประสบปัญหาอาหารไม่ย่อยจะเพิ่มขึ้นในระหว่างตั้งครรภ์เนื่องจาก:
- การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน
- ทารกในครรภ์กดทับกระเพาะอาหารของคุณแม่
- การผ่อนคลายของกล้ามเนื้อระหว่างกระเพาะอาหารและหลอดอาหารทำให้กรดในกระเพาะอาหารไหลย้อนขึ้นมา
รับรองโดย:
พญ.วรรวดี ทรัพย์มี ปัญญากาศ (สูตินรีแพทย์) (3 กุมภาพันธ์ 2020)