ทำความรู้จักรอบเดือน
รอบเดือนคือวิธีที่ร่างกายของคุณเตรียมพร้อมสำหรับการตั้งครรภ์ หากไม่มีการตั้งครรภ์ ผนังมดลูกจะหลุดลอกออกและทำให้เกิดเลือดประจำเดือน โดยทั่วไปแล้วรอบเดือน 1 รอบใช้เวลาประมาณ 1 เดือน
รอบเดือนคือวิธีที่ร่างกายของคุณเตรียมพร้อมสำหรับการตั้งครรภ์ หากไม่มีการตั้งครรภ์ ผนังมดลูกจะหลุดลอกออกและทำให้เกิดเลือดประจำเดือน โดยทั่วไปแล้วรอบเดือน 1 รอบใช้เวลาประมาณ 1 เดือน
ประจำเดือนปกติเป็นอย่างไร?
รอบเดือนปกติของผู้หญิงแต่ละคนจะกินเวลาแตกต่างกัน ดังนั้นรอบเดือนที่ปกติของคุณจะมีค่าเฉพาะ โดยคุณสามารถหารอบเดือนปกติของตัวเองได้โดยการจดรายการต่อไปนี้ทุกเดือน
ระยะห่างของรอบเดือน: นับจากวันแรกที่ประจำเดือนมา ไปจนถึงวันแรกของประจำเดือนครั้งถัดไป ระยะห่างรอบเดือนที่ใช้เวลาตั้งแต่ 21 ถึง 35 วันและสม่ำเสมอถือเป็นปกติ
วันสิ้นสุด: ควรจดวันที่ประจำเดือนมาวันสุดท้ายเพื่อนับว่าประจำเดือนมาทั้งหมดกี่วัน และเพื่อให้ทราบว่าปกติแล้วประจำเดือนมากี่วัน จะได้สังเกตความผิดปกติเช่นประจำเดือนมานานหรือสั้นกว่าปกติ โดยปกติแล้วประจำเดือนจะมาประมาณ 2 – 7 วัน
ประจำเดือนมามากหรือน้อย: จดบันทึกปริมาณประจำเดือนแต่ละเดือน คุณอาจนับจากปริมาณผ้าอนามัยที่เปลี่ยน ตัวอย่างเช่นใน 1 วันเปลี่ยนผ้าอนามัยทั้งหมดกี่ครั้ง แต่ละครั้งผ้าอนามัยเปื้อนเลือดเต็มแผ่นหรือไม่ ในแต่ละรอบเดือนคุณจะเสียเลือดประมาณ 20 – 80 มล. และโดยทั่วไปประจำเดือนจะมามากในช่วง 2-3 วันแรก
เลือดออกระหว่างรอบเดือน: ระหว่างรอบเดือนไม่ควรมีเลือดไหลออกจากช่องคลอด แต่หากมีเลือดไหล ควรจดวันที่และปริมาณเลือดที่ออกเพื่อเป็นข้อมูลเมื่อไปพบแพทย์
อาการปวดท้อง: จดอาการปวดท้องที่เกี่ยวข้องกับประจำเดือน ตั้งแต่ตำแหน่งที่ปวด ลักษณะอาการปวด และความรุนแรง ผู้หญิง 1 ใน 5 คนจะมีอาการปวดท้องประจำเดือนในวันแรกที่ประจำเดือนมา อาการปวดเกิดจากการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนซึ่งทำให้กล้ามเนื้อมดลูกบีบตัว อาการไม่สบายตัวเล็กน้อยถือเป็นเรื่องปกติ แต่หากคุณมีอาการเจ็บปวดมากและกินยาแก้ปวดแล้วไม่หาย หรือมีอาการปวดรบกวนการใช้ชีวิตประจำวัน ร่วมกับเลือดไหลปริมาณมากหรือเป็นลิ่มเลือด ควรปรึกษาแพทย์
การเปลี่ยนแปลงอื่น ๆ : จดบันทึกการเปลี่ยนแปลงทางร่างกายและทางอารมณ์ เช่นหน้าอกคัดตึง อารมณ์แปรปรวน หรือความอยากอาหารเพิ่มมากขึ้น
สิ่งที่เกิดขึ้นระหว่างรอบเดือน
ในรอบเดือนปกติที่ใช้ระยะเวลา 28 วัน จะเกิดเหตุการณ์ต่อไปนี้
วันที่ 1 – 5: เลือดประจำเดือนไหลออกทางช่องคลอด เกิดจากผนังมดลูกหลุดลอกออกหลังจากไม่มีการปฏิสนธิ
วันที่ 6 – 14: ไข่ชุดใหม่กำลังเตรียมพร้อมจะสุกและมดลูกสร้างผนังมดลูกใหม่ขึ้นอีกครั้ง
วันที่ 14: ไข่ตก หมายความว่าไข่กำลังพร้อมสำหรับการปฏิสนธิในอีก 12 – 24 ชั่วโมงหลังจากนี้
วันที่ 15 – 24: หลังไข่ตก ไข่จะเดินทางไปตามท่อนำไข่เพื่อรอการปฏิสนธิ
วันที่ 25 – 28: หากมีการปฏิสนธิก็จะเกิดการตั้งครรภ์ หากไม่มีการต้ังครรภ์ฮอร์โมนก็จะมีการเปลี่ยนแปลงทำให้เกิดประจำเดือน และเริ่มรอบเดือนใหม่ต่อไป
ช่วงไข่สุก (fertility window)
ช่วงไข่สุกในแต่ละรอบเดือนแตกต่างกันมาก ถึงแม้จะเป็นคนที่รอบเดือนมาสม่ำเสมอ แต่ช่วงไข่สุกอาจเกิดขึ้นก่อน 10 วันหรือหลังจากวันที่ 17 ของรอบเดือนก็ได้ และยังมีหลักฐานพบว่าผู้หญิงสามารถตั้งครรภ์หลังจากประจำเดือนมา 2 วัน หรือ 1 วันก่อนรอบเดือนอีกด้วย
รับรองโดย:
นพ. สิริเชษฐ์ อเนกพรวัฒนา (แพทย์ภาวะเจริญพันธุ์) (1 พฤษภาคม 2023)
ที่มา:
- What is Ovulation? American Pregnancy Association
- Your First Period, American College of Obstetricians and Gynecologists
- EXECUTIVE SUMMARY of STRAW+10: Addressing the Unfinished Agenda of Staging Reproductive Aging, National Library of Medicine
- Menstrual cycle: What's normal, what's not, Mayo Clinic