1.000 ngày đầu tiên là gì và tại sao chúng quan trọng?
Chuẩn bị cho tương lai
1.000 ngày đầu tiên là giai đoạn quan trọng nhất trong cuộc đời của một đứa trẻ vì đây là nền móng cho cách con của mẹ nhìn thế giới và hình thành mối quan hệ với mẹ và mọi người.
1.000 ngày đầu tiên là gì?
1.000 ngày đầu tiên là khoảng thời gian bắt đầu từ khi được thụ thai đến khi trẻ được 2 tuổi. Nó bao gồm 270 ngày (9 tháng) thai kỳ, 365 ngày trong năm đầu tiên và 365 ngày trong năm thứ hai. Tức là 270 + 365 + 365 = 1.000.
Thời điểm này là thời gian hạt mầm của sự sống được gieo, nuôi dưỡng và phát triển. Nó là giai đoạn để hầu hết các cơ quan quan trọng nhất của cơ thể phát triển. Trên thực tế, gần 80% quá trình phát triển của não diễn ra trong vòng 1.000 ngày đầu tiên.
Tại sao 1.000 ngày đầu tiên lại quan trọng?
Chất lượng chăm sóc mà con của mẹ nhận được trong 1.000 ngày đầu tiên có tác động rất lớn đến sự phát triển, học tập và thành công của trẻ. Suy dinh dưỡng trong 1.000 ngày đầu tiên có thể gây tổn hại nghiêm trọng đến bộ não đang phát triển của trẻ, ảnh hưởng đến chỉ số IQ và kỹ năng sống trong tương lai.
Các giai đoạn trong 1.000 ngày đầu tiên
Tùy vào cách nuôi dưỡng trẻ ở mỗi giai đoạn, 1.000 ngày đầu tiên có thể được chia thành 3 giai đoạn chính:
- Thai kỳ
- 6 tháng đầu đời
- 6 – 24 tháng tuổi
Giai đoạn thai kỳ
Đây là giai đoạn bé vẫn còn ở trong bụng mẹ và được nhận dinh dưỡng từ máu của mẹ. Bé được nhận tất cả các chất dinh dưỡng mà mẹ hấp thụ. Do đó, điều quan trọng là mẹ phải có chế độ dinh dưỡng phù hợp cho cả mẹ và thai nhi. Không uống thức uống có cồn, không hút thuốc và không sử dụng ma túy vì gây hại cho thai nhi.
6 tháng đầu đời
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO – World Health Organization) khuyến nghị nên cho trẻ bú hoàn toàn bằng sữa mẹ trong giai đoạn này vì sữa mẹ có tất cả các chất dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển của trẻ.
Sữa mẹ mang lại cho bé những lợi ích sau:
- Tăng khả năng miễn dịch chống lại nhiễm trùng đường tiêu hóa và hô hấp
- Kích thích sự tăng trưởng và phát triển não một cách tốt nhất
- Giảm nguy cơ phát triển các bệnh không lây nhiễm như đái tháo đường và béo phì sau này
- Cho con bú thúc đẩy sự gắn kết tình cảm giữa mẹ và con
Nếu mẹ không thể cho con bú, mẹ có thể sử dụng sữa công thức dành cho trẻ sơ sinh có đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết cho trẻ ở giai đoạn quan trọng này.
Từ 6 – 24 tháng tuổi
Đây là giai đoạn trẻ được làm quen với thức ăn bổ sung khác ngoài sữa mẹ hoặc sữa công thức. WHO thường khuyến nghị bắt đầu cho trẻ ăn thức ăn bổ sung khi trẻ được khoảng 6 tháng tuổi.
Bố mẹ có thể bắt đầu cho bé ăn lỏng và dần dần tăng lên thêm nhiều bữa, sau đó chuyển sang ăn thô khi bé đã quen. Rau củ luộc nghiền với khoai tây, đậu, cơm hoặc trứng cũng là những món lý tưởng để bắt đầu ăn dặm.
Tất cả những loại thực phẩm chế biến sẵn cũng nên tránh trong hai năm đầu đời của bé vì thực phẩm chế biến thường chứa nhiều chất béo, đường và muối. Thịt đỏ như thịt bò, thịt bê, thịt lợn, thịt cừu và thịt dê cũng nên tránh. Theo WHO, thịt đỏ có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư và các bệnh tim mạch.
Đã chứng nhận:
Bao Tri Tran (1 June 2023)
