Hỗ trợ con của mẹ phát triển thị giác và thính giác

Khả năng nghe và nhìn đặc biệt quan trọng với quá trình phát triển của con của mẹ . con của mẹ cần nhìn rõ để khám phá môi trường xung quanh và di chuyển từ vị trí này sang vị trí khác. Tương tự như vậy, để phát triển ngôn ngữ và khả năng nói, thính giác của con cần hoạt động tốt.

Với những bé có vấn đề về thị giác hoặc thính giác, phát hiện và điều trị kịp thời giúp bé phát triển tốt hơn. Tuy nhiên, không dễ để phát hiện sớm các bất thường nghe, nhìn ở trẻ nhỏ. Vì thế, bố mẹ cần trang bị kiến thức và chú ý quan sát con.

Con nhìn thấy gì trong những tháng đầu sau sinh?
Giống như tập đi và tập nói, thị giác của con của mẹ cần thời gian để phát triển và có thể nhìn rõ đồ vật xung quanh. Dần dần con của mẹ sẽ học được cách nhìn chăm chú, nhìn theo vật chuyển động và phối hợp cử động của hai mắt. 

Trong tuần đầu tiên khi chào đời, con của mẹ chỉ nhìn thấy đồ vật ở khoảng cách 20 – 30 cm. Thật thú vị khi đó cũng là khoảng cách giữa mẹ và bé khi cho con bú. Nhờ đó, bé có thể nhận ra mẹ từ rất sớm. Trong giai đoạn này, mắt con nhạy cảm với ánh sáng mạnh nên con của mẹ thường chỉ mở mắt trong môi trường có ánh sáng nhẹ. Ngoài ra, bố mẹ có thể thấy mắt con hơi lồi ra ngoài. Hiện tượng này hoàn toàn bình thường vì các cơ nhãn cầu của bé còn yếu. 

Con có thể nhìn được màu sắc tươi sáng ngay sau sinh, nên bố mẹ hãy cho con của mẹ quan sát nhiều đồ vật có màu sắc rực rỡ, dễ thương. Đến khoảng 4 – 6 tuần sau sinh, con của mẹ có thể nhìn chăm chú vào gương mặt của mẹ. Khi hai mẹ thường xuyên nhìn ngắm và trò chuyện với nhau, con của mẹ thậm chí có thể bắt chước biểu cảm của mẹ. Bước sang tháng thứ 3, con của mẹ đã biết nhìn theo các vật chuyển động. Tới tháng thứ 6, hai mắt của con đã phối hợp tốt với nhau và bé có thể nhận ra những gương mặt quen thuộc dù ở khoảng cách xa.

Bố mẹ có thể làm gì để hỗ trợ con của mẹ phát triển thị giác?
Thị giác của con của mẹ phát triển tự nhiên theo thời gian và bố mẹ có thể hỗ trợ sự phát triển này bằng cách cho con quan sát những đồ vật dễ thương, ngộ nghĩnh. Con thích nhìn ngắm khuôn mặt của mọi người xung quanh và các đồ vật có màu sắc tươi sáng, hình dạng tương phản. Bố mẹ hãy đặt đồ chơi hoặc tranh ảnh trong tầm nhìn của con của mẹ .

Ngoài ra, bố mẹ cũng có thể lắp đồ chơi treo nôi để con của mẹ luyện tập cơ vận nhãn và biết cách nhìn theo đồ vật chuyển động. Lưu ý, đồ chơi treo nôi nên được thả xuống ngang tầm tay của con nhằm kích thích con với tay và lắc chúng để tạo ra âm thanh.

Khi nào bố mẹ cần lưu ý các bất thường thị giác ở con?
Trong 6 tháng đầu, thị giác của con vẫn đang trong quá trình hoàn thiện nên bố mẹ khó có thể phát hiện được bất thường. Tuy nhiên, sau khi bước qua tháng thứ 6, nếu mắt con vẫn lồi, bố mẹ nên đưa bé đi khám. Các dấu hiệu bất thường khác cần chú ý bao gồm chảy nhiều nước mắt, mắt đỏ kéo dài và con phải nghiêng đầu để nhìn đồ vật.

Bảo vệ thị giác cho con của mẹ
Cách tốt nhất để bảo vệ thị giác cho con của mẹ là bảo vệ đôi mắt đáng yêu của con. Bố mẹ nên loại bỏ tất cả đồ vật sắc nhọn ra khỏi tầm với của con. Nếu có thể, hãy cho con của mẹ đeo kính râm khi ra khỏi nhà để để bảo vệ đôi mắt con khỏi ánh sáng trực tiếp từ mặt trời.

Con có thể nghe thấy gì?
Thính giác của con của mẹ phát triển ngay từ trong bụng mẹ. Vì thế, sau khi chào đời, con đã nghe được nhiều âm thanh khác nhau và có thể nhận ra giọng nói của mẹ. Con cũng hay giật mình khi có tiếng động lớn và được xoa dịu bằng những âm thanh quen thuộc.

Tuy nhiên, con của mẹ không nhận biết được nguồn phát ra âm thanh cho đến giai đoạn 3 – 4 tháng tuổi. Lúc này, con có thể quay đầu về hướng phát ra âm thanh. Bên cạnh đó, con thích nghe giọng nói của bố mẹ. Vì vậy, bố mẹ nên thường xuyên nói chuyện và hát cho con nghe.

Khi nào bé cần kiểm tra thính giác?
Hầu hết trẻ sơ sinh đều được kiểm tra thính giác tại bệnh viện. Trong trường hợp con của mẹ chưa được kiểm tra hoặc mẹ sinh con tại trạm xá, mẹ nên đưa con tới bệnh viện để kiểm tra tai và thính lực trong tháng đầu sau sinh. Bài kiểm tra sẽ phát hiện bé có vấn đề về thính giác hay không.

Nếu kết quả bình thường, con sẽ được kiểm tra lần tiếp theo lúc 4 tuổi. Bài kiểm tra này rất cần thiết để phát hiện sớm và điều trị kịp thời các vấn đề về thính giác, nhằm cải thiện khả năng nghe, nói ở trẻ suy giảm thính lực.