ประจำเดือนครั้งแรกหลังคลอดลูก

ช่วงตั้งครรภ์เป็นระยะเวลาที่คุณแม่หมดห่วงเรื่องการมีประจำเดือน เพราะประจำเดือนจะกลับมาหลังจากคุณแม่คลอดลูกแล้ว 

เวลาที่ประจำเดือนครั้งแรกจะกลับมานั้นแตกต่างกันไปในผู้หญิงแต่ละคน โดยจะสัมพันธ์กับความสม่ำเสมอในการให้นมลูก

การให้นมเกี่ยวข้องกับประจำเดือนได้อย่างไร?
การที่คุณแม่ตัดสินใจว่าจะให้นมลูกด้วยตัวเอง จะส่งผลต่อประจำเดือนครั้งแรกหลังคลอดลูกโดยตรง:

• สำหรับคุณแม่ที่ไม่ได้เลี้ยงลูกด้วยนมแม่ ประจำเดือนครั้งแรกจะมาเร็วประมาณ 6 สัปดาห์ถึง 3 เดือนหลังคลอดลูก
• สำหรับคุณแม่ที่เลี้ยงลูกด้วยนมแม่ เป็นไปได้ว่าประจำเดือนจะมา 3 เดือนหลังจากคลอดลูก ในบางคนก็ไม่มีประจำเดือนมาเลยตราบใดที่ยังให้นมลูกอยู่ และเมื่อหยุดให้นมลูกประจำเดือนจึงจะกลับมา นั่นเป็นเพราะเมื่อร่างกายผลิตน้ำนมแม่ ฮอร์โมนโปรแลคตินจะหลั่งออกมาและทำหน้าที่ยับยั้งการตกไข่ คุณแม่จึงไม่มีประจำเดือน

จะเกิดอะไรขึ้นเมื่อคุณแม่หยุดให้นม?
คุณแม่ที่ให้นมลูกเป็นประจำอาจมีประจำเดือนครั้งแรกเมื่อลูกน้อยอายุประมาณ 6 เดือนเป็นต้นไป เนื่องจากช่วงนี้เป็นช่วงที่ลูกสามารถทานอาหารอื่น ๆ เป็นหลักได้แล้ว จึงเป็นธรรมชาติที่เขาจะกินนมจากแม่น้อยลงอย่างมาก ทำให้ฮอร์โมนโปรแลคตินหลั่งออกมาน้อยลง และไม่เพียงพอที่จะยับยั้งการตกไข่ได้ ทั้งนี้ ตามสถิติพบว่ามีคุณแม่ประมาณ 1-5% ที่ให้นมลูกด้วยตัวเองและมีประจำเดือนมาก่อนช่วง 6 เดือน

ลักษณะของประจำเดือนหลังคลอดลูก
ไม่มีข้อบ่งบอกที่ชัดเจนว่าประจำเดือนหลังคลอดควรมีลักษณะอย่างไร ดังนั้นจึงมีโอกาสเกิดได้ทุกประเภท ประจำเดือนอาจมีปริมาณมากขึ้น หรือน้อยลงกว่าปกติ และระยะเวลาอาจยาวนานขึ้นหรือสั้นลงกว่าปกติก็ได้ ความไม่แน่นอนนี้เกิดขึ้นจากฮอร์โมนที่หลั่งออกมาในช่วงตั้งครรภ์ คุณแม่ไม่ควรกังวลมากจนเกินไปในเรื่องนี้ เพราะร่างกายจะปรับตัวให้เข้ากับวงจรประจำเดือนปกติอย่างช้า ๆ จนเป็นปกติในที่สุด

การมีเพศสัมพันธ์ในช่วงก่อนมีประจำเดือนจะทำให้คุณแม่ตั้งครรภ์หรือไม่?
มากกว่า 90% ของคุณแม่ที่ให้นมลูกด้วยตัวเองจะมีประจำเดือนครั้งแรกหลังจาก 6 เดือน และคุณแม่หลายคนเข้าใจว่าการให้นมคือการคุมกำเนิดแบบหนึ่ง แต่ที่จริงแล้วกระบวนการตกไข่เป็นสิ่งที่คาดเดาได้ยาก คุณแม่บางคนที่ไม่ได้ให้นมเป็นเวลา 2 วันก็อาจทำให้เกิดการตกไข่ได้ ซึ่งหากมีเพศสัมพันธ์ในช่วงนี้ก็มีโอกาสจะตั้งครรภ์ โดยไม่จำเป็นต้องรอให้ประจำเดือนกลับมาหลังคลอดก่อน

การวางแผนครอบครัวเป็นเรื่องสำคัญ​ ดังนั้นคุณแม่ควรระมัดระวังในการป้องกันหากยังไม่พร้อมจะมีลูกอีกคนหนึ่ง