น้ำนมแม่

น้ำนมแม่เป็นอาหารชนิดเดียวที่ทารกน้อยต้องการภายในระยะเวลา 6 เดือนแรกของชีวิต หลังจากนั้นแล้วคุณสามารถเริ่มให้เขารับประทานอาหารอื่น ๆ ได้ แต่ก็ควรให้เขาดื่มน้ำนมแม่จนกว่าลูกจะมีอายุ 2 ขวบหรือมากกว่านั้น ในบางประเทศ เด็กอาจถูกเลี้ยงดูด้วยน้ำนมแม่จนถึงอายุ 5 ขวบ

สิ่งที่ควรรู้เกี่ยวกับน้ำนมแม่
ภายในสองถึงสามวันหลังจากการคลอด ร่างกายของคุณแม่จะเริ่มผลิตน้ำนมเหลือง (colostrum) ซึ่งเปรียบเสมือน “น้ำนมแรก” อันเต็มไปด้วยสารอาหาร นมน้ำเหลืองมีสารอาหารที่จำเป็นต่อการเสริมสร้างภูมิคุ้มกันและยังช่วยป้องกันไม่ให้เกิดการติดเชื้อ ในวันที่ 4 เต้านมของคุณแม่จะรู้สึกคัดตึง เป็นสัญญาณบ่งบอกว่าร่างกายได้ผลิตน้ำนมในปริมาณที่มากขึ้นและเปลี่ยนจากนมน้ำเหลืองไปเป็นน้ำนมปกติ ซึ่งมีสีขาวและข้นกว่า

น้ำนมของคุณแม่อาจต้องใช้เวลาในการผลิต แต่คุณแม่ไม่ควรเป็นกังวล คุณแม่สามารถปรึกษาแพทย์ได้เกี่ยวกับเรื่องนี้

เมื่อคุณแม่เริ่มให้นมลูก
คุณแม่สามารถเริ่มให้น้ำนมลูกได้ภายใน 1 ชั่วโมงแรกหลังคลอด ทารกมักตื่นตัวมากกว่าปกติในช่วงเวลาหนึ่งถึงสองชั่วโมงแรกของชีวิต ซึ่งคุณแม่สามารถใช้ประโยชน์จากความตื่นตัวนี้เพื่อให้น้ำนม ในช่วงสองสามวันแรกของชีวิต ทารกน้อยมักจะใช้เวลาส่วนมากไปกับการนอนหลับ และดื่มนมตามความต้องการ ซึ่งโดยปกติแล้วคือทุก ๆ 1 – 3 ชั่วโมง

ทราบได้อย่างไรว่าลูกได้รับน้ำนมอย่างเพียงพอ
ลูกจะได้รับน้ำนมในปริมาณที่พอเพียงเมื่อลูกน้อย:

• ดื่มนม 8 – 12 ครั้งต่อวัน
• ดูอิ่มเอมและพึงพอใจหลังการให้นม
• นอนหลับได้ดี
• มีความตื่นตัวเมื่อตื่นนอน
• น้ำหนักเพิ่มขึ้น
• ปัสสาวะหลังกินนม

ประโยชน์ของน้ำนมแม่
น้ำนมแม่มีประโยชน์ต่อสุขภาพของลูกในระยะยาวดังนี้:

• ป้องกันการติดเชื้อรวมถึงอาการอื่น ๆ : น้ำนมแม่ช่วยป้องกันไม่ให้เกิดอาการท้องเสีย, เยื่อหุ้มสมองอักเสบ การติดเชื้อที่หูและระบบทางเดินหายใจ เนื่องจากภูมิต้านทานบางชนิดรวมถึงสารกระตุ้นภูมิคุ้มกันอื่น ๆ จะถูกส่งต่อจากแม่สู่ลูก เพื่อเสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกันของทารกน้อย
• ย่อยง่าย: โดยทั่วไปแล้ว ทารกที่ทานน้ำนมแม่ไม่ค่อยมีปัญหาในการย่อยอาหาร เมื่อเทียบกับทารกที่ทานนมผง  เนื่องจากส่วนประกอบในน้ำนมแม่ เช่น แลคโตส เวย์ เคซีนและไขมัน สามารถย่อยได้ง่ายกว่าสำหรับทารกเกิดใหม่
• สารอาหาร: น้ำนมแม่เต็มไปด้วยแร่ธาตุและวิตามินทั้งหมด (ยกเว้นวิตามินดี) ที่ทารกแรกเกิดต้องการ
• ฟันแข็งแรง: การเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ถึงระยะเวลา 12 เดือนจะช่วยลดความเสี่ยงการเกิดอาการฟันผุได้
• ประหยัดเงิน: เมื่อเลือกให้ลูกน้อยดื่มน้ำนมแม่ คุณแม่ไม่มีค่าใช้จ่ายใด ๆ นอกจากค่าอาหารที่คุณแม่อาจต้องทานเพิ่ม
• รสชาติที่แตกต่าง: ทารกที่ดื่มน้ำนมแม่จะได้รับรู้รสชาติที่แตกต่างกันออกไปผ่านน้ำนมแม่เนื่องจากรสชาติของน้ำนมแม่นั้นขึ้นอยู่กับสิ่งที่คุณแม่ได้รับประทานเข้าไป
• ความสะดวก: น้ำนมแม่นั้นมีความสดใหม่เสมอและมีพร้อมทันที โดยไม่จำเป็นต้องล้างขวดนมหรืออุ่นในแต่ละครั้งที่ให้นม

ทำอย่างไรเมื่อรู้สึกถึงความยากลำบาก
การเลี้ยงลูกด้วยน้ำนมแม่อาจต้องใช้เวลาและการฝึกฝน แต่ก็ถือว่าเป็นสิ่งที่คุ้มค่าที่สุดอย่างหนึ่งซึ่งคุณแม่สามารถทำได้ในฐานะคุณแม่มือใหม่ พูดคุยกับแพทย์ของคุณหรือที่ปรึกษาด้านการให้น้ำนมหากคุณแม่ต้องการให้นมลูกน้อยแต่พบกับปัญหา