การใช้ยาในระหว่างการให้นมบุตร
นมแม่
เมื่อเริ่มให้นมลูกน้อยแล้วนั่นหมายความว่าคุณแม่กำลังสร้างสุขภาพที่ดีให้กับเขา อย่างไรก็ตาม คุณแม่อาจมีคำถามเกี่ยวกับผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นกับการให้นมบุตรในกรณีที่คุณแม่จำเป็นต้องใช้ยาเพื่อรักษาอาการป่วย
ต่อไปนี้คือสิ่งที่คุณแม่ควรรู้เกี่ยวกับการใช้ยาในขณะให้นมบุตร
ยาชนิดใดปลอดภัยเมื่อใช้ระหว่างการให้นมบุตร
ยาส่วนใหญ่ปลอดภัยที่จะใช้ระหว่างการให้นมบุตร แม้ว่ายาบางชนิดจะสามารถผ่านเข้าสู่นมแม่ได้ แต่โดยปกติแล้วปริมาณยานั้นจะมีจำนวนเพียงเล็กน้อยและไม่เป็นอันตรายต่อลูก อย่างไรก็ตาม คุณแม่ควรขอคำแนะนำจากแพทย์หรือเภสัชกรก่อนใช้ยาทุกครั้งในระหว่างที่กำลังให้นมบุตร
นี่คือตัวอย่างของยาที่คุณแม่สามารถใช้ได้อย่างปลอดภัย:
ยาบรรเทาอาการปวด
- Acetaminophen เช่น Paracetamol
- Ibuprofen
ยาฆ่าเชื้อ
- Fluconazole (Diflucan)
- Penicillins เช่น amoxicillin และ ampicillin
ยาแก้แพ้
- Loratadine
- Fexofenadine
ยาบรรเทาหวัด
- ยาที่มีส่วนผสมของ pseudoephedrine เช่น Sudafed, Zyrtec D, และอื่นๆ ควรใช้ด้วยความระมัดระวังเนื่องจาก pseudoephedrine สามารถลดปริมาณน้ำนมได้
ยาลดกรด
- Aluminium Hydroxide
- Magnesium Hydroxide
- Ranitidine
- Cimetidine
ยาคุมกำเนิด
- ยาคุมกำเนิดแบบโปรเจสตินเท่านั้น เช่น minipill
ยาที่คุณแม่ใช้มีผลต่อการให้นมบุตรอย่างไร
ปริมาณของยาที่ผ่านเข้าสู่น้ำนมแม่ และผลกระทบต่อลูกน้อยจะแตกต่างกันไป ขึ้นอยู่กับปัจจัยต่าง ๆ ตามอายุ ชนิดของยา ปริมาณ และวิธีที่ใช้ ซึ่งผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้นกับเขานั้นมีตั้งแต่ ท้องเสีย อาเจียน ง่วงนอนผิดปกติ หรือหงุดหงิด นอกจากนี้ยาบางชนิดยังสามารถลดปริมาณการผลิตน้ำนมของคุณแม่ได้ ซึ่งอาจเป็นสาเหตุทำให้ลูกมีน้ำหนักต่ำกว่าเกณฑ์
ยาชนิดใดที่ห้ามใช้ในระหว่างให้นมบุตร
- Amiodarone ใช้ในการรักษาภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะ ยาจะถูกขับออกมาสู่น้ำนมแม่ในปริมาณมาก อาจส่งผลให้ทารกได้รับยาผ่านทางน้ำนม ยานี้มีไอโอดีน เป็นส่วนประกอบซึ่งอาจทำให้ทารกเกิดภาวะ Hypothyroidism ได้อีกด้วย
- Cyclophosphamide / Cyclosporine / Doxorubicin / Methotrexat หรือยากลุ่มเคมีบำบัด คุณแม่ไม่ควรให้นมลูกหากกำลังใช้ยากลุ่มนี้ เพราะยาจะสามารถส่งผ่านทางน้ำนมไปสู่ลูกได้ ซึ่งยาอาจไปกดระบบภูมิคุ้มกัน และลดปริมาณไขกระดูกของเขา
- Ergotamine และ Caffeine ใช้ในการรักษาอาการไมเกรน ยานี้สามารถผ่านเข้าสู่น้ำนมแม่ได้ ผลกระทบของ Ergotamine อาจทำให้มีอาการอาเจียน ท้องเสีย ชัก และยังลดการหลั่งน้ำนมของคุณแม่ด้วย ส่วนคาเฟอีนนั้นยังไม่พบว่าก่อให้เกิดอันตราย แต่ถ้าคุณแม่ใช้เป็นเวลานานก็อาจส่งผลกระทบต่อการนอนหลับของลูกได้
- Immunosupressants หรือยากดภูมิคุ้มกัน ยานี้อาจผ่านเข้าสู่นมแม่และส่งผลให้เกิดการกดภูมิคุ้มกันของลูกได้
- ยาที่มีส่วนประกอบของกรดวิตามินเอ ใช้ในการรักษาสิว คุณแม่ที่กำลังให้นมบุตรไม่ควรใช้ยานี้ เพราะยาผ่านเข้าสู่น้ำนมแม่ได้ ผลข้างเคียงของยานี้ อาจทำให้ลูกปวดหลัง และมีปัญหาเกี่ยวกับตับ
คุณแม่ควรหยุดให้นมบุตรระหว่างใช้ยาหรือไม่
ยาบางชนิดไม่ปลอดภัยที่จะใช้ในระหว่างให้นมบุตร หากคุณแม่กำลังทานยาที่เป็นอันตรายต่อลูก แพทย์หรือเภสัชกรอาจแนะนำให้คุณแม่เลี่ยงไปใช้ยาชนิดอื่น หรืออาจแนะนำให้คุณแม่รอเริ่มให้นมบุตรในขณะที่มีปริมาณยาในน้ำนมอยู่ในระดับต่ำ
บางครั้งแพทย์หรือเภสัชกรอาจแนะนำให้คุณแม่หยุดให้นมเป็นการชั่วคราวหรือถาวร ขึ้นอยู่กับระยะเวลาที่คุณแม่ต้องใช้ยา หากคุณแม่ทราบล่วงหน้าก่อนว่าตัวเองจำเป็นจะต้องใช้ยา คุณแม่อาจปั๊มนมออกแล้วเก็บสต๊อกไว้ก่อน เพื่อใช้ในช่วงเวลาที่ไม่สามารถให้นมแก่ลูกโดยตรงได้
รับรองโดย:
พญ.วรรวดี ทรัพย์มี ปัญญากาศ (สูตินรีแพทย์) (17 พฤศจิกายน 2021)