เดือนที่ 9: สร้างกิจวัตรประจำที่ดีให้ลูก
พัฒนาการลูกในแต่ละเดือน
อีกไม่นานลูกก็จะเริ่มพัฒนากิจวัตรประจำใหม่ ๆ หลายอย่าง นิสัยบางอย่างจะติดตัวเขาไปอีกนาน
ดังนั้นจึงเป็นเรื่องสำคัญที่ควรสร้างกิจวัตรที่ดีเอาไว้ เพื่อให้เป็นรากฐานของลักษณะนิสัยอื่น ๆ ในอนาคต
คุณแม่และลูกเป็นอย่างไรบ้าง
ตอนนี้ลูกเป็นนักสำรวจตัวน้อยที่อยากเล่นกับของทุกอย่าง เจ้าตัวน้อยอาจเริ่มเล่นของเล่นโดยใช้สองมือในขณะที่นั่งได้โดยไม่ต้องช่วยพยุงได้แล้ว ในด้านการสื่อสาร ลูกอาจทำสีหน้าแบบต่าง ๆ ทำเสียง หรือทำท่าทางได้อย่างไม่มีความหมาย
ในขณะที่ลูกเรียนรู้ที่จะทำกิจกรรมต่าง ๆ อย่างเป็นกิจวัตรในแต่ละวัน ลูกน้อยก็น่าจะให้ความร่วมมือมากขึ้นในการแต่งตัวและอาบน้ำ เมื่อลูกเริ่มคาดเดาได้ว่ากิจกรรมต่าง ๆ เป็นไปตามลำดับเหมือนเดิมทุกวัน เขาก็จะค่อย ๆ สร้างกิจวัตรประจำวันต่าง ๆ ขึ้นมา ในตอนนี้คุณอาจเริ่มคิดเรื่องการสร้างกิจวัตรที่ดีสำหรับลูก เพื่อสร้างพื้นฐานที่ดี และเป็นการฝึกให้ลูกเตรียมพร้อมสำหรับการสร้างนิสัยอื่น ๆ ในอนาคต เช่น การช่วยทำงานบ้าน หรือเตรียมตัวไปโรงเรียน
กิจวัตรที่ดีคืออะไร
กิจวัตรที่ดีคือกิจวัตรที่ทำเป็นประจำทุกวันเพื่อสอนให้เด็กมีคุณภาพชีวิตที่ดี การสร้างกิจวัตรที่ดีให้เด็กวัยนี้อาจเริ่มได้โดยให้ลูกกินอาหารที่ดี สอนให้รู้จักความสะอาดส่วนตัว และให้เคลื่อนไหวร่างกายบ่อย ๆ
การช่วยให้ลูกมีกิจวัตรประจำที่ดี
การสร้างกิจวัตรใหม่ ๆ คือการตั้งใจสร้างหน่วยความจำของกล้ามเนื้อ และสร้างจิตใต้สำนึกอย่างอัตโนมัติขึ้นมา ยกตัวอย่างเช่นผู้ใหญ่ส่วนใหญ่สามารถขับรถได้โดยไม่ต้องคิด เนื่องจากพวกเขาทำเป็นนิสัยจนเคยชินแล้ว ในการขับรถ สมองของคนจะคิดเรื่องสภาพการจราจรรอบตัว จากนั้นก็ใช้มือขยับพวงมาลัยอย่างอัตโนมัติโดยแทบไม่ต้องคิด อย่างไรก็ตามก่อนที่จะขับรถแบบนี้ได้ทุกคนต้องผ่านขั้นตอนการเรียนรู้ด้วยการทำซ้ำ ๆ มาก่อน ซึ่งเป็นเรื่องที่ต้องใช้เวลา ดังนั้นในการสอนกิจวัตรต่าง ๆ ให้ลูก อย่าลืมว่าคุณต้องทำซ้ำ ๆ ย้ำ ๆ บ่อย ๆ พร้อมกับชื่นชม ให้กำลังใจเชิงบวกเสมอ โดยเน้นชื่นชมที่กระบวนการมากกว่าผลลัพธ์
ให้ลูกกินอาหารร่วมโต๊ะ: ลูกจะเรียนรู้ได้อย่างมากเมื่อเขาได้กินอาหารร่วมโต๊ะกับครอบครัว เขาจะได้สังเกตมารยาทในการทานอาหาร เช่นการใช้ช้อนส้อม การหยิบอาหาร ซึ่งจะทำให้การกินอาหารมีความหมายสำหรับลูกน้อย การให้ลูกเลือกทานอาหารที่ดีต่อสุขภาพ โดยหลีกเลี่ยงการบังคับป้อนอาหารจะช่วยสร้างประสบการณ์การกินอาหารที่ดี และให้อิสระในการเลือกกินกับลูกได้ ซึ่งจะช่วยสร้างนิสัยการกินที่ดีในอนาคต
ทำให้ดูเป็นตัวอย่าง: การเรียนรู้ที่จะดูแลตัวเองก็เป็นเรื่องสำคัญอีกอย่างหนึ่งที่จะช่วยให้ลูกสร้างนิสัยการจัดการตนเองในวัยเตาะแตะที่กำลังจะมาถึงได้ ไม่ว่าจะเป็นการไปห้องน้ำ การอาบน้ำ แต่งตัว และรักษาความสะอาดของร่างกายอยู่เสมอ สำหรับตอนนี้คุณสามารถทำกิจวัตรประจำวันที่ดีให้ลูกดูเป็นตัวอย่างได้ใ เช่นเก็บจานให้เรียบร้อยหลังกินอาหารเสร็จ หรือให้ลูกช่วยเก็บของเล่นหลังจากเล่นเสร็จแล้ว
การเคลื่อนไหวร่างกาย: กิจวัตรการออกกำลังกาย และเคลื่อนไหวร่างกายบ่อย ๆ ถือเป็นรากฐานที่ดีสำหรับลูก ซึ่งจะเตรียมให้เขาพร้อมสำหรับการสำรวจ และเป็นนักสร้างสรรค์ในวัยเตาะแตะในอีกไม่กี่ปีข้างหน้า ช่วงนี้คุณอาจพาลูกน้อยออกไปซื้อของบ่อย ๆ ได้แล้ว ถึงลูกจะทำได้แค่นั่งในรถเข็นและช่วยคุณชี้ไปทางนั้นทางนี้ แต่อีกไม่นานเจ้าตัวน้อยก็จะเดินข้างคุณพร้อมกับช่วยถือของได้ในอนาคต
ทำไมกิจวัตรที่ดีจึงสำคัญ
กิจวัตรที่ดีเป็นทักษะการใช้ชีวิตที่สำคัญที่เด็กเล็กควรเรียนรู้ไว้ เพื่อที่พวกเขาจะได้ดูแลเรื่องอื่น ๆ ในอนาคต เมื่อให้ลูกรู้จักดูแลตัวเองในตอนนี้ เขาจะเรียนรู้ที่จะรับผิดชอบการกระทำของตัวเองเมื่อโตขึ้น เช่น ทำความสะอาดเมื่อทานอาหารเสร็จแล้ว การซักผ้าของตัวเอง และเขาจะยอมรับผลที่ตามมาของการกระทำของตัวเองได้เมื่อเป็นผู้ใหญ่
กิจวัตรง่าย ๆ ในวันนี้อาจกลายเป็นนิสัยที่ซับซ้อนมากขึ้นในอนาคตได้ เช่นวินัยในตนเอง มีสมาธิ มีความไม่ย่อท้อต่ออุปสรรค และมีความภูมิใจในตนเอง
นอกจากนี้ เมื่อลูกเรียนรู้ที่จะดูแลตนเอง เขาจะสามารถให้ความสนใจผู้อื่น และสิ่งแวดล้อมรอบตัวได้มากขึ้น เมื่อคุณสอนลูกให้ดูแลตนเอง เขาจะสามารถดูแลผู้อื่นได้ และอาจจะดูแลคุณในอีก 50 ปีข้างหน้าก็เป็นได้
รับรองโดย:
เกศสุภา จิระการณ์ (นักสุขภาพจิต) (1 พฤศจิกายน 2023)