องค์ประกอบนมแม่แต่ละช่วง

นมแม่นั้นมีสารอาหารที่จำเป็นในปริมาณที่เหมาะสมสำหรับการเจริญเติบโตของเด็กแรกเกิด และการที่นมแม่จะมีคุณประโยชน์ครบถ้วนนั้น ร่างกายของคุณแม่ต้องปรับองค์ประกอบของน้ำนมเพื่อปรับสารอาหารเหล่านั้นให้พอเหมาะต่อการเจริญเติบโตของร่างกายลูกน้อย

นมแม่แบ่งได้เป็น 3 ระยะ คือ หัวน้ำนม นมน้ำใส และนมน้ำขาว

1. หัวน้ำนม (Colostrum): หัวน้ำนม หรือบางครั้งเรียกว่านมน้ำเหลือง เป็นนมระยะแรกของน้ำนมแม่ เกิดขึ้นระหว่างตั้งครรภ์และจะมีไปจนถึง 2-3 วันหลังคลอด มีสีออกเหลืองทองหรือครีม และข้นกว่าน้ำนมที่จะผลิตออกมาช่วงหลังของการเลี้ยงลูกด้วยนม หัวน้ำนมนั้นให้โปรตีนสูง และยังมีวิตามินจำพวกที่ละลายในไขมัน แร่ธาตุต่าง ๆ รวมถึงอิมมูโนโกลบูลิน ซึ่งอิมมูโนโกลบูลินนี้คือภูมิต้านทานที่ส่งผ่านจากแม่ไปสู่ลูก และจะช่วยสร้างภูมิคุ้มกันแบบรับมา หรือ แอนติบอดีให้กับลูกน้อย ภูมิคุ้มกันแบบรับมานี้จะช่วยป้องกันโรคที่เกิดจากเชื้อไวรัส และแบคทีเรียได้หลากหลายชนิด หลังคลอด 2-4 วัน หัวน้ำนมนั้นจะหมดไปและนมน้ำใสจะมาแทนที่
2. นมน้ำใส (Transitional milk): นมน้ำใสจะเกิดขึ้นหลังจากหัวน้ำนมหมดไป และจะมีอยู่ประมาณ 2 สัปดาห์ ในนมน้ำใสนี้จะประกอบไปด้วย ไขมัน น้ำตาลแลคโตส วิตามินจำพวกที่ละลายในน้ำ และให้พลังงานมากกว่าหัวน้ำนม
3. นมน้ำขาว: นมน้ำขาวเป็นนมระยะสุดท้ายที่คุณแม่จะผลิตได้ ประกอบไปด้วยน้ำ 90% ซึ่งจำเป็นในการป้องกันการขาดน้ำในทารก ส่วนอีก 10% นั้นประกอบไปด้วย คาร์โบไฮเดรต โปรตีน และไขมันซึ่งจำเป็นต่อการเจริญเติบโตและให้พลังงานสำหรับทารก

นมน้ำขาวมี 2 ส่วนคือ

• นมส่วนหน้า: นมส่วนนี้จะออกมาในช่วงต้นของการให้นม และจะประกอบไปด้วย น้ำ วิตามิน และโปรตีน
• นมส่วนหลัง: นมส่วนหลังจะออกมาหลังจากนมส่วนหน้า ประกอบไปด้วยไขมันในปริมาณสูงซึ่งจำเป็นต่อการเพิ่มน้ำหนักของทารก

ทั้งนมส่วนหน้าและนมส่วนหลังนั้นเป็นสิ่งจำเป็นในการให้นมลูกน้อย พยายามให้ลูกดูดนมจนเกลี้ยงเต้า เพื่อให้แน่ใจว่าทารกได้รับสารอาหารเพียงพอสำหรับการเจริญเติบโตและมีพัฒนาการอย่างถูกต้องสมวัย