Sức khỏe tâm thần thời thơ ấu

Phần lớn nghiên cứu cho thấy nền tảng cho sức khỏe tâm thần tốt được xây dựng từ rất sớm trong cuộc đời. Đó phần lớn là kết quả của mối quan hệ lành mạnh giữa trẻ với bố mẹ và những người chăm sóc khác.

Sức khỏe tâm thần tốt
Sức khỏe tâm thần tốt là nền tảng thiết yếu của sự ổn định, hỗ trợ tất cả các khía cạnh khác của sự phát triển con người, từ việc hình thành tình bạn cho đến thành công trong học tập, công việc và cuộc sống.  

Một nền tảng không ổn định
Tương tự như một chiếc bàn lung lay không thể đứng vững nếu sàn nhà không bằng phẳng, các chân không đều trên một mặt phẳng hoặc mặt bàn không bằng phẳng, nền tảng tâm thần bất ổn có thể gây ra do nhiều yếu tố có liên quan đến nhau. Cũng giống như một cái bàn với có chân rung rinh dù rất nhỏ vẫn có thể gây ra vấn đề lớn hơn và khó sửa chữa theo thời gian, cách quản lý sức khỏe tinh thần trẻ em hiệu quả đòi hỏi phải xác định được sớm nguyên nhân và tiếp cận điều trị thích hợp từ gốc của chúng. 

Những điều cần biết

Chẩn đoán các vấn đề sức khỏe tâm thần của trẻ nhỏ rất khó: Các vấn đề về sức khỏe tâm thần có thể xảy ra ở trẻ nhỏ, thường là do căng thẳng độc hại, chấn thương, bỏ bê hoặc lạm dụng. Sau đó, trẻ có thể biểu hiện lo lắng, rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD), trầm cảm, rối loạn căng thẳng do chấn thương tâm lý, hoặc khuyết tật phát triển thần kinh như chứng tự kỷ. Nhưng vì trẻ nhỏ phản ứng với những trải nghiệm cảm xúc và các sự kiện chấn thương tâm lý khác với những trẻ lớn hơn nên việc chẩn đoán ở trẻ nhỏ có thể khó khăn hơn so với ở người lớn.

Các yếu tố di truyền và môi trường có liên quan: Tất cả các trải nghiệm, dù tốt hay xấu đều để lại dấu ấn hóa học trên các gen, quyết định liệu các gen có được biểu hiện hay không và bằng cách nào. Lĩnh vực này được gọi là biểu sinh. Mặc dù các gen của chúng ta chứa các hướng dẫn cho cơ thể chúng ta biết cách hoạt động, nhưng môi trường có thể thể hiện hoặc ngăn chặn những hướng dẫn đó được thực thi. Sự tương tác giữa các yếu tố di truyền và những trải nghiệm gây căng thẳng sớm trong đời có thể tạo ra một nền tảng bất ổn cho sức khỏe tâm thần kéo dài đến tuổi trưởng thành.

Ảnh hưởng của căng thẳng cực độ với bộ não đang phát triển: Căng thẳng độc hại có thể làm hại cấu trúc của bộ não đang phát triển và làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề về sức khỏe tâm thần nghiêm trọng có thể xảy ra nhiều năm sau đó. Phản ứng căng thẳng độc hại có thể xảy ra khi trẻ trải qua nghịch cảnh dữ dội, thường xuyên hoặc kéo dài như bị lạm dụng thể chất hoặc tinh thần, bị bỏ bê, tiếp xúc với bạo lực, người chăm sóc lạm dụng ma túy hoặc tinh thần không ổn định. Do những ảnh hưởng lâu dài của nó đối với sự phát triển của não, căng thẳng độc hại có thể làm suy giảm sức khỏe thể chất và tinh thần ở trẻ. 

Khả năng phục hồi của trẻ:
Mặc dù một số trẻ thể hiện khả năng vượt trội để vượt qua những thách thức nghiêm trọng do bị ngược đãi, chấn thương và tổn thương tinh thần sớm và dai dẳng, vẫn có những giới hạn đối với khả năng phục hồi tâm lý sau nghịch cảnh đó. Ngay cả khi những đứa trẻ đó được tách ra khỏi những hoàn cảnh đau thương và được đưa vào những nhà nuôi dưỡng đặc biệt, cải thiện về phát triển thường đi kèm với các vấn đề liên tiếp về khả năng tự điều chỉnh, khả năng thích ứng cảm xúc, điều chỉnh cảm xúc với những người khác và tự hiểu bản thân. 

Những điều bố mẹ có thể làm
Nếu bố mẹ cho rằng con mình có biểu hiện các vấn đề về sức khỏe tâm thần vì trẻ có tiếp xúc với các môi trường độc hại, bố mẹ nên cố gắng thay đổi hoàn cảnh sống cho con mình một cách quyết liệt để ngăn ngừa gây thêm tác hại. Bố mẹ cũng có thể tìm kiếm sự trợ giúp từ gia đình của mẹ, các dịch vụ công cộng hoặc các nhà tâm lý học trẻ em có chuyên môn để được tư vấn.