Xét nghiệm liên cầu khuẩn nhóm B

Liên cầu khuẩn nhóm B (GBS) sống trong ruột, âm đạo hoặc trực tràng của khoảng 25% phụ nữ.

Đối với hầu hết phụ nữ, GBS không gây hại gì. Nhưng người  mẹ mang mầm bệnh này có thể truyền GBS cho con mình trong quá trình sinh nở, có thể gây hại cho trẻ và thậm chí tử vong. Nếu phụ nữ có thai được xét nghiệm ghi nhận kết quả dương tính, có thể dùng thuốc dự phòng chu sinh để giảm nguy cơ gây hại cho trẻ. 

Nguy cơ nhiễm trùng cao như thế nào?
Cứ bốn phụ nữ khỏe mạnh thì có một người mang liên cầu khuẩn nhóm B. Phụ nữ có thai xét nghiệm dương tính với liên cầu khuẩn nhóm B được chỉ định dùng kháng sinh trong khi chuyển dạ có nguy cơ chỉ 1/4.000 sinh ra đứa trẻ sẽ mắc bệnh do liên cầu khuẩn nhóm B. Phụ nữ nhiễm vi khuẩn nhưng không được điều trị có nguy cơ truyền vi khuẩn cho trẻ trong khi sinh cao hơn là 1/200 khi thai nhi đi qua ngả âm đạo. 

Phương pháp xét nghiệm GBS
Các bác sĩ sẽ đề nghị phụ nữ có thai xét nghiệm GBS bằng cách xét nghiệm sàng lọc liên cầu khuẩn nhóm B ở âm đạo. Xét nghiệm này thường được thực hiện giữa tuần 32 và 37. Xét nghiệm sử dụng hai que gòn phết âm đạo và trực tràng. Kết quả xét nghiệm được biết trong vòng 24 đến 48 giờ.

Phòng tránh nhiễm trùng
Để phòng tránh bác sĩ sẽ sử dụng thuốc kháng sinh trong quá trình chuyển dạ đối với phụ nữ có kết quả xét nghiệm dương tính với vi khuẩn liên cầu nhóm B. Mặc dù không phải mọi trẻ được sinh ra từ người mẹ có kết quả xét nghiệm dương tính với GBS đều sẽ không khỏe mạnh, nhưng mẹ nên dùng thuốc kháng sinh để giảm đáng kể khả năng con bị nhiễm trùng liên cầu khuẩn nhóm B khởi phát sớm.

GBS nghiêm trọng như thế nào?
Các nhà nghiên cứu tại Trường Y học Nhiệt đới và Vệ sinh Luân Đôn ước tính rằng, trên toàn cầu, sẽ có khoảng 150.000 ca thai chết lưu và trẻ sơ sinh tử vong trong số khoảng 400.000 ca gây ra do GBS mỗi năm.

Dấu hiệu và triệu chứng của GBS
Phụ nữ có thai thường không cảm thấy bất kỳ triệu chứng nào. Họ thường hoàn toàn khỏe mạnh. Các triệu chứng ở trẻ sơ sinh có thể được chia thành 2 dạng:

1. Các triệu chứng khởi phát sớm: Các triệu chứng thường xảy ra trong vòng 24 giờ đầu tiên sau sinh có thể bao gồm:

• Sốt
• Khó cho bú 
• Hôn mê 
• Nhiễm trùng huyết (nhiễm trùng máu)
• Viêm phổi (nhiễm trùng ở phổi)
• Viêm màng não (nhiễm trùng chất lỏng và lớp lót xung quanh não)
• Các vấn đề về đường tiêu hóa và thận
• Nhịp tim và huyết áp không ổn định

2. Triệu chứng khởi phát muộn: Bệnh khởi phát trong vòng một tuần đến vài tháng sau sinh, thường trong tháng đầu tiên. Các dấu hiệu và triệu chứng có thể bao gồm:

• Khó thở
• Sốt
• Khó cho bú 
• Hôn mê 
• Cáu gắt
• Nhiễm trùng huyết (nhiễm trùng máu)
• Viêm phổi (nhiễm trùng ở phổi)
• Viêm màng não (nhiễm trùng chất lỏng và lớp lót xung quanh não)

Nếu mẹ nhận thấy bất kỳ triệu chứng nào ở trẻ sơ sinh, hãy thảo luận với bác sĩ hoặc bệnh viện ngay lập tức, đặc biệt nếu mẹ chưa được xét nghiệm hoặc điều trị GBS.