Vấn đề thường gặp khi cho con bú: Không đủ sữa

Không đủ sữa là vấn đề phổ biến ở các mẹ lần đầu sinh con và có thể là lý do khiến mẹ không thể tiếp tục nuôi con bằng sữa mẹ. 

Mỗi em bé có nhu cầu về lượng sữa và thời gian bú khác nhau. Trẻ sơ sinh có thể bú từ 40 – 90 ml sữa mỗi lần. Khi được 4 tháng tuổi, lượng sữa con bú mỗi cữ khoảng 120 – 180 ml; và đến 6 tháng là khoảng 180 – 240 ml. Tần suất bú của các bé cũng rất khác nhau, từ 4 – 13 lần mỗi ngày, và mỗi cữ bú có thể kéo dài từ 12 – 60 phút.

Dấu hiệu thiếu sữa
Ngực nhỏ, núm vú không rỉ sữa hoặc không hút được nhiều sữa không có nghĩa là mẹ không đủ sữa. Thiếu sữa là khi mẹ thấy trẻ không phát triển tốt và có các dấu hiệu dưới đây:

• Trẻ không lấy lại cân nặng lúc sinh khi được 2 tuần tuổi.
• Da bé chuyển sang màu vàng nhạt, có thể là dấu hiệu của bệnh vàng da.
• Tiểu ít, nước tiểu hoặc phân có màu đậm. Đây là dấu hiệu của tình trạng mất nước.

Làm sao để mẹ có đủ sữa cho con?
Để có đủ sữa cho con phát triển khỏe mạnh, mẹ nên thực hiện những biện pháp dưới đây hàng ngày. 

• Cho bú đều đặn: Cơ thể mẹ bắt đầu xuống sữa từ ngày thứ 3 – 5 sau sinh. Tuy nhiên, mẹ cần cho con bú ngay sau sinh để kích thích cơ thể sản xuất sữa và sữa sẽ về trong những ngày tiếp theo. Cố gắng cho bé bú thường xuyên, tốt nhất là 2 – 3 giờ một lần trong những tháng đầu. Nếu bé chưa biết cách bú, mẹ có thể vắt sữa bằng tay, sử dụng máy hút sữa bằng tay hoặc máy hút sữa điện.
• Uống nước và ăn uống lành mạnh: Các mẹ cho con bú dễ bị mất nước và cơ thể mẹ sẽ tiêu hao thêm 500 calo mỗi ngày. Để đảm bảo cơ thể có đủ chất dinh dưỡng để sản xuất sữa, mẹ nên ăn đa dạng các loại thực phẩm lành mạnh. Mẹ cũng nên uống nhiều nước trong ngày để bù lại lượng nước tiêu tốn cho quá trình tạo sữa. Quy tắc chung là uống khoảng 240 ml nước cho mỗi cữ bú.
• Nghỉ ngơi và giảm căng thẳng: Ở gần con giúp cơ thể mẹ giải phóng hormone prolactin – hormone quan trọng trong quá trình sản xuất sữa. Vì vậy, ngủ hoặc đơn giản là chợp mắt vài phút cùng con sẽ kích thích cơ thể mẹ tạo sữa. Mặt khác, khi mẹ căng thẳng, cơ thể sẽ giải phóng cortisol, từ đó ức chế hormone oxytocin có tác dụng tiết sữa. Nếu không có oxytocin, bầu ngực của mẹ không được kích thích để đẩy sữa qua các ống dẫn sữa ra ngoài. Vì vậy, mẹ hãy cố gắng thư giãn tinh thần và tránh những tình huống gây căng thẳng nếu có thể.
• Làm xẹp bầu ngực: Trong mỗi cữ bú, bé nên bú đủ lâu để làm xẹp một bên ngực, và nếu cần, tiếp tục bú bên ngực còn lại. Làm xẹp bầu ngực rất quan trọng để cơ thể duy trì sản xuất sữa, bởi lẽ nếu bầu ngực vẫn còn sữa, cơ thể sẽ không sản xuất thêm nữa. Khi bé bú xong một bên, mẹ hãy thử đổi sang bên còn lại xem bé có muốn bú nữa không. Trong trường hợp bé có vẻ hài lòng sau khi bú xong một bên, mẹ có thể vắt sữa bên ngực còn lại để cơ thể tiếp tục sản xuất sữa và sữa vắt ra có thể bảo quản để dùng sau. Mẹ cũng có thể kích sữa bằng cách làm xẹp ngực thường xuyên thông qua cho con bú hoặc hút sữa.

Nếu mẹ vẫn không đủ sữa cho con bú, đừng ngần ngại trao đổi với bác sĩ hoặc chuyên gia tư vấn sữa mẹ. Các chuyên gia có thể đề xuất các biện pháp khác như massage ngực, gợi ý chế độ ăn uống hoặc đưa ra lời khuyên để mẹ điều chỉnh một số thói quen hiện tại.